zaterdag 16 mei 2009

Ontnuchteringsjaren


Tik je in Google het begrip ontnuchteringsjaren in, dan kom je zonder enige twijfel terecht op de website van BasisBibliotheek Maasland  (BBM). Daar wordt al snel duidelijk dat dit woord, dit begrip de overkoepelende titel was van een reeks lezingen die in 2006-2007 in de zaal van cultuurpodium de Groene Engel in Oss werden gehouden. Lezingen die sinds november 2004 door de BBM worden georganiseerd. De reeks Ontnuchteringsjaren was de derde reeks. Sinds november 2004 hebben een 25-tal sprekers zich uitgesproken over maatschappelijke onderwerpen die door de BBM aan hen werden voorgelegd. In het najaar van 2009 start de zesde reeks. Op dit weblog een poging het ontstaansproces daarvan weer te geven. Opdat de lezer snapt waarom juist deze reeks lezingen is ontstaan.

Openbare Bibliotheken in Nederland organiseren doorlopend lezingen. In de meeste gevallen benadert een bibliothecaris een bepaalde spreker en vraagt hem of haar zijn of haar standaard verhaal te komen afdraaien. Een schrijver, een wetenschapper, een sportman enzovoorts. 
Voor de reeks lezingen in de Groene Engel worden de sprekers als het ware uitgedaagd zich uit te (komen) spreken over een bepaald thema. Een thema dat "iets" te maken heeft met de tijdgeest. Onderwerpen die vanuit verschillende hoeken en door sprekers van verschillend pluimage moeten worden becommentarieerd. De BBM benadert juist díe spreker, en niet een ander, omdat we ervan overtuigd zijn dat de mening van die meneer of mevrouw er toe doet. Het verdient gehoord te worden. Het Brabants Dagblad onderkende vanaf het begin het belang van deze lezingen en plaatst in de dagen voor elke lezing een interview met de spreker. In de meeste gevallen was redacteur Twan van Lierop de interviewer van dienst. 

De reden om dit blog de titel Ontnuchteringsjaren te geven is dat die jaren nog lang niet voorbij (zullen) zijn. In 2006 leek het daar wel op, maar het heeft er alle schijn van dat (té?) veel mensen (nog) niet tot de (ontnuchterende) conclusie (kunnen, willen, durven) komen dat ons zo ogenschijnlijk goede leventje voorbij is en hoogstwaarschijnlijk nooit meer terug zal komen. 


Uiteraard kan niemand in de toekomst kijken, maar er zijn zo veel signalen die ons dwingen anders te gaan leven (privé en als samenleving) dat je erdoor overweldigd kunt worden. Wegzakken in lethargie. Cynisme. Anderen de schuld geven. Maar anderzijds biedt deze periode een kans om een andere weg in te slaan. Het zijn hoopvolle tijden. Er zou warempel iets moois, iets nieuws, iets anders kunnen opbloeien. Maar voorlopig moeten we door de zure appel heenbijten. Informatie blijven verzamelen om te snappen wat er aan het gebeuren is. Dat betekent eenvoudigweg dat je de signs of the times moet oppikken. Veel lezen.

Informatie die bijna altijd afkomstig is van professionals. Op dit weblog zult u zelden tot nooit de mening van een blogger aantreffen. De mening van Andrew Keen (van The cult of the amateur) dat vaklui er toe doen wordt hier van harte onderstreept (
klik hier voor een eerder geschreven artikel over dit boek). 

Op dit weblog zult u kortom doorlopend verwezen worden naar informatiebronnen. Indien mogelijk kunt u doorklikken naar het artikel op een bepaalde website. Vaak kan dat niet. En gelukkig beginnen sommige uitgeverijen te snappen dat het stom is om hun kostbare inhoud gratis op internet te zetten. Nalezen van artikelen kunt u nog steeds in de meeste Openbare Bibliotheken. Of boeken lenen waarnaar wordt verwezen. Indien mogelijk wordt u verwezen naar de catalogus van BasisBibliotheek Maasland.

Muziek

Op dit weblog zult u ook attent gemaakt worden op bepaalde muziek. Muziek(teksten) die "iets" zeggen over onze tijd. Zo is op dit moment (medio mei 2009)
A far better land de voorlopige titel voor de reeks lezingen die in oktober 2009 voor de zesde keer in de Groene Engel moet starten. A far better land is een bijbelse uitdrukking en komt hier uit een lied-"je" van Bob Dylan. Uit 'Cross the Green Mountain dat in het najaar van 2008 op het achtste deel van zijn Bootleg series verscheen onder de titel Tell tale signs. 'Cross the Green Mountain is een song van ruim acht minuten die Dylan in 2002 opnam voor de speelfilm Gods and generals. Een film over de beginjaren van de Amerikaanse burgeroorlog. Waarin twee personen centraal staan: een kolonel van de Noorderlingen en generaal "Stonewall" Jackson van de Zuidelijke staten. In twaalf coupletten schetst Bob Dylan een beeld van die oorlog, het sneuvelen van de generaal maar vooral van een generatie die op zeker moment door de geschiedenis als het ware voor het blok werd gezet. 

Een generatie die die oorlog niet wilde, maar toen het eenmaal zo ver was moest je als burger een standpunt innemen. Neem ik dienst en loop de kans te sneuvelen. Voor een groter belang als mijn eigen privé gedoe. Of blijf ik aan de kant staan en toezien dat er wellicht dingen gebeuren die ik eigenlijk niet voor mijn rekening kan of wil nemen.

Dit liedje van Dylan verwoordt op een bepaalde manier dat wij - onze generatie - ook een standpunt moeten innemen. Daar dienen deze Ontnuchteringsjaren voor. Eén ding is zeker: we moeten als mens(heid) een standpunt innemen, en daarnaar gaan handelen. De tijd van mooie woorden en holle frases is voorbij. Vanochtend was op radio 1 in de TROS nieuwsshow een journalist over de achteruitgang van een bepaalde tonijnsoort. We moeten in dit specifieke voorbeeld nu echt maatregelen treffen om uitsterven over enige jaren te voorkomen. Of we nu willen of niet. We moeten een standpunt innemen. Idealiter besluiten we om onze levensstijl de komende decennia drastisch naar "beneden" bij te stellen. Of we gaan met z'n allen naar de verdoemenis. 


Tot slot een andere titel. Wederom van Dylan. Omdat grote kunstenaars vaak - onbewust - perfect de tijdgeest aanvoelen. Lang voordat het gros van de mensen doorheeft waar het écht om zou moeten gaan. Zijn onlangs verschenen album heet niet toevallig Together through life. De tijd van lekker bezig zijn met jezelf (ik ik ik) loopt op zijn eind. Willen we als mensheid de grote problemen van onze generatie oplossen dan zullen we dat samen moeten doen. 

(zaterdag 16 mei 2009)

1 opmerking:

  1. Zo Hans, genoeg stof tot nadenken op jouw blog!

    groet Mariëlle

    BeantwoordenVerwijderen